ถุงน่องลดเส้นเลือดขอด (Compression Stocking) คืออะไร? ประโยชน์และข้อควรรู้ก่อนใช้งาน

ถุงน่องลดเส้นเลือดขอด (Compression Stocking) เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ช่วยเพิ่มแรงกดบริเวณขาเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือด ลดอาการปวด บวม และช่วยป้องกันเส้นเลือดขอดในระยะเริ่มต้น เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องยืนหรือเดินนาน ๆ รวมถึงผู้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดเล็กน้อย แพทย์มักแนะนำให้ใช้ถุงน่องร่วมกับการรักษา เช่น การฉีดน้ำเกลือ เลเซอร์ หรือผ่าตัด เพื่อเสริมผลลัพธ์ให้ดียิ่งขึ้น การใส่ถุงน่องควรเลือกความยาวและแรงกดที่เหมาะสม พร้อมออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อช่วยให้ระบบหมุนเวียนเลือดทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

 

          ปัญหาเส้นเลือดขอดนั้น นอกจากส่งผลต่อเรื่องความสวยงามและทำให้ขาดความมั่นใจแล้ว ยังทำให้เรารู้สึกหงุดหงิดรำคาญใจทุกครั้งที่มองเห็น ถ้าปล่อยทิ้งไว้นานอาจจะมีอาการปวด อักเสบจนไม่สามารถยืนหรือเดินได้ หรือถึงขั้นเส้นเลือดแตกได้ จะทำให้รักษาได้ยากขึ้น

ปัญหาเส้นเลือดขอด เราสามารถที่จะรักษาหรือป้องกันไม่ให้เกิดได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ด้วยการใส่ถุงน่องป้องกันรักษาเส้นเลือดขอด ซึ่งเป็นถุงน่องทางการแพทย์ที่ผลิตขึ้นมาเพื่อเสริมแรงปั๊มเส้นเลือดจากขาเข้าสู่หัวใจ ทำให้เลือดไหลสู่หัวใจได้ดีขึ้น ช่วยให้ระบบหมุนเวียนเลือดบริเวณขาดีขึ้น และช่วยพยุงกล้ามเนื้ออีกด้วย

แพทย์มักจะใช้ถุงน่องเป็นการรักษาเสริม โดยให้คนไข้ใส่หลังจากการรักษาเสร็จแล้ว เพราะฉะนั้น การใส่ถุงน่องช่วยป้องกันการเกิดเส้นเลือดได้ในกรณีที่เป็นเส้นเลือดขอดไม่มาก หรือเป็นระยะเริ่มต้น แต่สำหรับผู้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ที่โป่งนูนออกมา ถุงน่องไม่สามารถรักษาได้

สำหรับผู้ที่เป็นมาก หรือมีอาการรุนแรง แพทย์อาจจะต้องใช้วิธีอื่นในการรักษาร่วมด้วย เช่น การฉีดน้ำเกลือสลาย การใช้เลเซอร์ การผ่าตัด  ร่วมกับการใช้ถุงน่อง เพื่อผลลัพธ์ที่ดีในการรักษา แพทย์จะแนะนำให้ใส่ถุงน่องตั้งแต่ข้อเท้าไปถึงโคนขา และควรออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อช่วยให้เลือดขาหมุนเวียนดีขึ้น ช่วยป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอดได้

           ถุงน่องเส้นเลือดขอด หรือถุงน่องทางการแพทย์ เป็นถุงน่องที่ผลิตขึ้นมาโดยเฉพาะ ใส่เพื่อช่วยป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด ผ่อนคลายกล้ามเนื้อไม่ให้เมื่อย และช่วยในการไหลเวียนของโลหิต โดยตัวถุงน่องเส้นเลือดขอด ถ้ามองผ่าน ๆ แล้วจะเหมือนกับถุงน่องที่สาว ๆ ใส่กันทั่วไป แต่ตัวผ้าของถุงน่องเส้นเลือดขอดจะมีความหนากว่าอย่างเห็นได้ชัด และจะมีแรงบีบรัดที่มากกว่า เวลาสวมใส่แล้วจะรู้สึกกระชับและแน่นกว่าด้วย มีคุณสมบัติช่วยพยุงขา แต่ก็ใส่ลำบากเช่นกัน

           โดยถุงน่องเส้นเลือดขอดจะมีแบบให้เลือกซื้อที่หลากหลาย ทั้งแบบถุงน่อง ความยาวถึงใต้เข่าที่คล้ายถุงเท้ายาว, ความยาวถึงต้นขา และความยาวแบบเต็มตัวถึงสะโพก ส่วนสีก็จะมีแบบพื้น ๆ อยู่สองสีคือ สีดำและสีเนื้อ อีกทั้งถุงน่องเส้นเลือดขอดบางยี่ห้อจะมีการบอก Class ของถุงน่องไว้อย่างชัดเจนเลยว่า เป็นถุงน่องเส้นเลือดขอด Class อะไร ส่วนใหญ่จะมี 3 Class ด้วยกัน โดย Class แรกจะมีแรงบีบรัดน้อยที่สุด Class 2 ในระดับปานกลาง ส่วน Class 3 ก็จะมีแรงบีบรัดมากที่สุด ซึ่งแรงบีบรัดของถุงน่องเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณน่องกระชับและบีบตัวได้ดีขึ้น ช่วยให้ลิ้นในหลอดเลือดดำสามารถส่งเลือดเสียกลับหัวใจและทำงานได้อย่างเป็นปกติ

ถุงน่องลดเส้นเลือดขอดเหมาะกับใคร

ถุงน่องเส้นเลือดขอดสามารถใส่ได้ทั้งผู้หญิงและผู้ชาย รวมถึงผู้สูงอายุด้วยค่ะ ของแบบผู้ชายอาจจะมีให้เลือกน้อยกว่าแบบผู้หญิง แต่ถ้าคิดว่าจะใส่แล้วใส่กางเกงขายาวทับตลอด ก็ใส่ถุงน่องแบบถึงต้นขาหรือสะโพกก็ได้นะค่ะ ถุงน่องเส้นเลือดขอดเหมาะกับคนที่ต้องประกอบอาชีพหรือทำกิจกรรมที่ต้องยืน, เดิน, นั่งเป็นเวลานาน ๆ หรือตลอดทั้งวัน เช่น อาชีพครู, อาจารย์, พนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน, ตำรวจจราจร, นางพยาบาล, คุณหมอ, พนักงานออฟฟิศ, พนักงานขาย, ผู้ที่เดินทางโดยเครื่องบินหรือรถที่ต้องนั่งเป็นระยะเวลานาน, ผู้ที่ต้องการป้องกันหรือบรรเทาอาการเส้นเลือดขอด เป็นต้น

สำหรับคุณผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ ถ้าอยากจะใส่ถุงน่องเส้นเลือดขอดเพื่อป้องกันการเกิดเส้นเลือดขอด ควรทำการปรึกษากับคุณหมอก่อนที่จะสวมใส่ เพราะการบีบรัดที่ขาเป็นเวลานาน ๆ อาจจะไม่ส่งผลดีต่อสุขภาพ และอาจจะเกิดอันตรายต่อบุตรในครรภ์ได้

หลักการเลือกซื้อถุงน่องลดเส้นเลือดขอด

-เลือกซื้อโดยดูที่ค่าของแรงบีบรัด

อย่างที่เราได้กล่าวไปข้างต้นว่า ถุงน่องเส้นเลือดขอดบางยี่ห้อจะมีการระบุ Class ของถุงน่องไว้ แต่บางยี่ห้อก็ไม่มีการระบุ Class เอาไว้ ก็สามารถดูได้ที่แรงบีบรัดของถุงน่องนั้น ๆ เลยค่ะ ว่าควรซื้อมาสวมใส่หรือไม่ โดยเลือกแรงบีบรัดตามอาการเส้นเลือดขอดที่เกิดขึ้น หรือตามความต้องการ 

•  ถุงน่องที่มีแรงบีบรัดน้อยกว่า 10-15 mmHg จะเหมาะกับการสวมใส่เพื่อป้องกันอาการเส้นเลือดขอด หรือช่วยเพิ่มความสบายต่อกล้ามเนื้อน่องและขา ให้เลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น เพิ่มความกระชับ ให้ขาดูสวยเรียว หรือผู้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดในระยะเริ่มแรกก้ใส่ได้เช่นกัน โดยถุงน่องที่มีแรงบีบรัดแบบนี้ จะมีราคาค่อนข้างย่อมเยา สามารถซื้อมาลองใส่ดูก่อนได้ ถ้าอาการปวดขาหรือเส้นเลือดขอดไม่ดีขึ้น ก็ค่อยไปหาซื้อถุงน่องที่มีแรงบีบรัดมากกว่านี้

• ถุงน่องที่มีแรงบีบรัด 15-20 mmHg หรือถุงน่อง Class 1 จะเหมาะกับผู้ที่ต้องการป้องกันเส้นเลือดขอด สังเกตเห็นว่าขาเริ่มมีเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก หรือแบบฝอย ๆ รวมถึงใส่เพื่อบรรเทาอาการปวดขาปวดกล้ามเนื้อจากการยืนนาน ๆ ตลอดทั้งวัน

• ถุงน่องที่มีแรงบีบรัด 20-30 mmHg โดยประมาณ หรือถุงน่อง Class 2 จะเหมาะกับผู้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดปานกลาง หรือเริ่มเข้าระยะหนัก เห็นเส้นเลือดขอดที่บริเวณขาอย่างชัดเจน และมีจำนวนมากขึ้น เริ่มมีอาการคัน หรือเจ็บปวดตามบริเวณที่เกิดเส้นเลือดขอด รวมถึงผู้ที่เพิ่งได้รับการรักษาอาการเส้นเลือดขอดจากแพทย์มา

• ถุงน่องที่มีแรงบีบรัด 30-40 mmHg โดยประมาณ หรือถุงน่อง Class 3 เป็นถุงน่องที่มีแรงบีบรัดมากกว่าทุกแบบ ใส่ยากมาก ค่อนข้างอึดอัด และมีราคาค่อนข้างสูง เหมาะกับผู้ที่มีอาการเส้นเลือดขอดในขั้นรุนแรง มีเส้นเลือดขอดปูดบวมตามขาหรือบริเวณต่าง ๆ

จะเห็นได้ว่ายิ่งแรงบีบรัดมากเท่าไร ยิ่งช่วยบรรเทาและรักษาอาการเส้นเลือดขอดได้ดีขึ้นเท่านั้น แต่ความลำบากในการสวมใส่ และราคาของถุงน่องก็จะสูงตามด้วยเช่นกัน หรือจะเลือกซื้อสัก 2 แรงบีบอัดก็ได้ค่ะ วันไหนต้องการรักษาเส้นเลือดขอดก็ใส่แบบ Class 2-3 ส่วนวันไหนไปทำงานหรือต้องทำกิจกรรมที่ยื่นนาน ๆ ก็ใส่แบบ Class 1 หรือพวกถุงน่องที่แรงบีบอัดน้อยลงมาเพื่อป้องกัน และอย่าลืมว่า การใส่ถุงน่องเส้นเลือดขอด เป็นเพียงการป้องกันและบรรเทาอาการเท่านั้น ไม่ได้รักษาอาการให้หายขาด ถ้าอาการเส้นเลือดขอดหนักมาก ๆ ต้องไปพบแพทย์

เลือกซื้อที่แบบและสีของถุงน่องลดเส้นเลือดขอด

     สำหรับคุณผู้ชายคงไม่ต้องคิดมาก เลือกซื้อถุงน่องที่เป็นแบบความยาวถึงใต้เข่าและสีดำค่ะ น่าจะเหมาะกับคุณผู้ชายที่สุดแล้ว ตัวถุงน่องก็จะมองคล้าย ๆ ถุงเท้ายาวสีดำค่ะ ใส่ได้ไม่อายใคร และอย่าลืมเลือกว่าเป็นแบบปลายเปิดหรือปลายปิด แบบปลายเปิดก็จะสบายต่อนิ้วเท้า

ส่วนคุณผู้หญิงก็มีให้เลือกซื้อกันเลยทั้งสามแบบ คือ แบบความยาวถึงใต้เข่า, ถึงต้นขา และถึงสะโพกหรือที่เขาเรียกกันว่าแบบเต็มตัว   ข้อดีข้อเสียก็จะแตกต่างกันไป โดนแบบถึงใต้เข่า ก็จะกระชับแค่ส่วนน่องกับข้อเท้าเท่านั้น ส่วนที่เหนือขึ้นมาก็จะสบาย ไม่ถูกบีบรัด ส่วนแบบถึงต้นขา ก็จะรัด กระชับได้ดี ตั้งแต่ข้อเท้าจนถึงต้นขา ถ้าคุณผู้หญิงไม่เคยซื้อถุงน่องเส้นเลือดขอดมาก่อน แนะนำว่าให้ซื้อแบบถึงต้นขา  เพราะจะได้ป้องกันอาการเส้นเลือดขอดได้หลายจุด

ส่วนแบบสุดท้ายแบบถึงสะโพก ตัวนี้จะดีที่สุด เพราะป้องกันทุกจุดแต่ก็ทำให้เวลาใส่แล้วค่อนข้างอึดอัดและแน่นไปทั้งตัว ถ้าไม่เคยใส่มาก่อนเลย อาจจะรู้สึกลำบากมากในการใช้ชีวิต และราคาถุงน่องแบบนี้จะค่อนข้างสูงกว่าทุกแบบถ้าคิดว่าไม่จำเป็นต้องใส่ทั้งตัว