Phosphatidyl-Serine (ฟอสฟาติดิวเซอร์ลีน) 

1.      ฟอสฟาติดิวซีรีน (Phosphatidyl Serine) คือ ชนิดของกรดไขมัน ที่พบในสมองและเยื่อหุ้มเซลล์ทั้งของพืชและสัตว์ ร่างกายสามารถรับ   ฟอสฟาติดิว เซอร์ลีน ได้จาก ไข่แดง ถั่วเหลือง หรือสกัดแยกมาจากไขมันในสมองที่เรียกว่า Cephalins โดยสกัดผ่านบวนการทางเคมีที่ชื่อว่า Lecithin Phosphatidylserine  ฟอสฟาติดิว เซอร์ลีน ยังสามารถควบคุมปริมาณคอร์ติซอล(cortisol) ให้มีในปริมาณที่เหมาะสมได้ คอร์ติซอล ( cortisol)  เป็นฮอร์โมนชนิดหนึ่งที่ทำให้ร่างกายตื่นตัวได้ โดยร่างกายจะหลั่งคอร์ติซอลในปริมาณสูงสุดในช่วงเช้ามืดก่อนตื่นนอนเพื่อให้เราตื่นนอนไปทำกิจกรรมต่างๆ ในแต่ละวัน เช่นกระตุ้นให้หัวใจบีบแรงขึ้น เพื่อส่งเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกาย แต่ถ้ามีเหตุการณ์กระตุ้นก็อาจทำให้มีการหลังฮอร์โมนเพิ่มขึ้นได้ อย่างอาการเครียด การออกกำลังกายหนักๆ และปัญหาการนอนไม่หลับอาจมาจากร่างกายนั้นหลั่งคอร์ติซอลมากเกินไปนั้นเอง 

1.     ฟอสฟาติดิลซีรีน (Phosphatidylserine) คือสารเคมีชนิดหนึ่งที่ร่างกายสามารถผลิตขึ้นได้เอง แต่ได้ในปริมาณที่น้อยมากจนส่วนใหญ่จะได้มาจากการรับประทานอาหาร ส่วนอาหารเสริมฟอสฟาติดิลซีรีนในอดีตเคยถูกผลิตมาจากสมองของวัว แต่ ณ ปัจจุบันได้ถูกผลิตมาจากกะหล่ำปลีหรือถั่วเหลืองแทนเนื่องจากความกังวลว่าผลิตภัณฑ์จากสัตว์อาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อต่างๆ ได้ เช่น โรควัวบ้า ฟอสฟาติดิลซีรีนส่วนมากถูกใช้เพื่อเพิ่มการทำงานทางสมองโดยเฉพาะกับผู้สูงอายุ

ฟอสฟาติดิวเซอร์ลีน ออกฤทธิ์อย่างไร?

    ฟอสฟาติดิลซีรีนเป็นสารเคมีสำคัญที่จำเป็นต่อการทำงานของร่างกายหลายอย่าง และเป็นส่วนหนึ่งของโครงสร้างเซลล์ เป็นกุญแจสำคัญในการคงสภาพการทำงานระดับเซลล์ โดยเฉพาะเซลล์ในระบบประสาท

การใช้และประสิทธิภาพของฟอสฟาติดิวเซอร์ลีน

•    ภาวะที่อาจใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

  
     1. ภาวะสมองเสื่อมจากอายุ ฟอสฟาติดิลซีรีนอาจช่วยเพิ่มสมาธิ, ทักษะทางภาษา, และความจำของผู้สูงวัยที่เริ่มมีภาวะการคิดเสื่อมถอย โดยงานวิจัยส่วนมากได้ใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนที่นำมาจากสมองของวัว แต่ ณ ปัจจุบัน อาหารเสริมฟอสฟาติดิลซีรีนส่วนมากได้ผลิตขึ้นจากผักอย่างกะหล่ำหรือถั่วเหลืองกันแล้ว ทำให้ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าผลิตภัณฑ์ใหม่นี้จะมีประโยชน์หรือไม่ แต่ก็มีหลักฐานว่าฟอสฟาติดิลซีรีนจากพืชเองก็ช่วยในเรื่องความจำของผู้สูงอายุเช่นกัน อีกทั้งงานวิจัยบางชิ้นยังได้แสดงให้เห็นว่าการรับประทานฟอสฟาติดิลซีรีนจากพืชที่อุดมไปด้วยกรดไขมัน DHA ก็สามารถช่วยในเรื่องความจำและสมาธิของผู้หญิงสูงวัยได้เช่นกัน กระนั้นผลิตภัณฑ์จำพวกนี้มักจะออกฤทธิ์กับผู้ที่มีอาการของการเสื่อมถอยที่ไม่รุนแรงมากกว่า

     2. โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer's disease) การรับประทานฟอสฟาติดิลซีรีนอาจสามารถช่วยลดอาการจากโรคอัลไซเมอร์ได้ บางอย่างหลังการรักษาไปแล้ว 6-12 สัปดาห์ โดยจะออกฤทธิ์ได้ดีที่สุดในกลุ่มผู้ป่วยอัลไซเมอร์ที่ไม่รุนแรง และผลของฟอสฟาติดิลซีรีนก็อาจมีประสิทธิภาพน้อยลงตามระยะเวลาการใช้งาน โดยหลังจากการใช้ที่ 16 สัปดาห์ อาจไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจน  งานวิจัยส่วนมากยังได้ใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนจากสมองวัว ทำให้นักวิจัยยังไม่ทราบว่าฟอสฟาติดิลซีรีนที่ผลิตจากพืชอย่างกะหล่ำปลีหรือถั่วเหลืองกับการบรรเทาโรคอัลไซเมอร์นั้นว่ามีผลมากน้อยกว่าการใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนจากสมองวัวอย่างไร
 

ภาวะที่ยังคงขาดหลักฐานว่าใช้ฟอสฟาติดิวเซอร์ลีนซีรีนรักษาได้หรือไม่

☀ เพิ่มศักยภาพทางด้านกีฬา การทานฟอสฟาติดิลซีรีนนาน 6 สัปดาห์ก่อนเล่นกอล์ฟอาจทำให้นักกอล์ฟเล่นได้ดีขึ้น แต่ไม่อาจช่วยลดความเครียดหรืออัตราการเต้นของหัวใจระหว่างการแข่งขันได้ งานวิจัยอื่นได้แสดงให้เห็นอีกว่าการทานฟอสฟาติดิลซีรีนที่มีคาเฟอีนกับวิตามินอาจเพิ่มอารมณ์และลดความเหน็ดเหนื่อยหลังออกกำลังกายได้ แต่การเพิ่มขึ้นดังกล่าวยังคงมีน้อยมาก และยังไม่แน่ชัดว่าผลเช่นนี้เกิดจากฟอสฟาติดิลซีรีนหรือส่วนประกอบอื่น ๆ กันแน่
 

☀ โรคสมาธิสั้น (Attention deficit-hyperactivity disorder (ADHD) งานวิจัยแสดงให้เห็นว่าการทานฟอสฟาติดิลซีรีนจากพืชสามารถช่วยเพิ่มระดับสมาธิ, เพิ่มการควบคุมอารมณ์, และลดอาการไฮเปอร์ของเด็กและวัยรุ่นที่เป็น ADHD ได้
 

☀ ความเครียดจากการออกกำลังกาย พบว่านักกีฬาที่ทานฟอสฟาติดิลซีรีนระหว่างการฝึกร่างกายต่อเนื่องจะรู้สึกโดยรวมดีกว่าและมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อน้อยลง อย่างไรก็ตามผลลัพธ์จากการวิจัยยังคงไม่แน่ชัด
 

☀ ภาวะซึมเศร้า (Depression) มีหลักฐานว่าฟอสฟาติดิลซีรีนอาจช่วยลดภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุลงได้
 

☀ ปวดกล้ามเนื้อจากการออกกำลังกาย งานวิจัยพบว่านักกีฬาที่ทานฟอสฟาติดิลซีรีนระหว่างการฝึกร่างกายต่อเนื่องจะรู้สึกโดยรวมดีกว่าและมีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อหลังออกกำลังกายน้อยลง
 

ผลข้างเคียงและความปลอดภัยของฟอสฟาติดิลซีรีน

     ฟอสฟาติดิลซีรีนถูกจัดว่าอาจจะปลอดภัยสำหรับผู้ใหญ่และเด็กส่วนมากเมื่อรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม อีกทั้งมีข้อมูลว่าการใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนในการทดลองทางคลินิกก็ให้ผลที่ปลอดภัยในระยะเวลา 6 เดือนในกลุ่มผู้ใหญ่ และ 4 เดือนสำหรับเด็ก ฟอสฟาติดิลซีรีนสามารถก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่าง ๆ อย่างนอนไม่หลับและปวดท้องได้ โดยเฉพาะหากรับประทานที่ปริมาณมากกว่า 300 mg

     มีข้อกังวลว่าผลิตภัณฑ์ฟอสฟาติดิลซีรีนที่ผลิตจากสัตว์สามารถส่งต่อเชื้อโรคได้ อย่างเช่นโรควัวบ้า แต่ ณ ขณะนี้ก็ยังไม่มีกรณีการติดเชื้อประเภทนี้ในมนุษย์จากการใช้อาหารเสริมฟอสฟาติดิลซีรีนแต่อย่างใด หากคุณมีความกังวลก็ควรเปลี่ยนมาบริโภคอาหารเสริมฟอสฟาติดิลซีรีนที่ผลิตจากพืชแทนก็ได้

คำเตือนและข้อควรระวังเป็นพิเศษ

     สตรีมีครรภ์และแม่ที่ต้องให้นมบุตร: ณ ขณะนี้ยังคงขาดแคลนข้อมูลที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับความปลอดภัยจากการใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนในกลุ่มผู้หญิงที่ต้องให้นมบุตรกับผู้มีครรภ์ ดังนั้นคนในกลุ่มดังกล่าวควรเลี่ยงใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนเพื่อความปลอดภัย

การใช้ฟอสฟาติดิลซีรีนร่วมกับยาชนิดอื่น

1. ยากลุ่ม Anticholinergic กับฟอสฟาติดิลซีรีน

     ฟอสฟาติดิลซีรีนอาจเพิ่มสารเคมีที่ลดผลกระทบของยากลุ่ม anticholinergic บางตัวลง โดยตัวอย่างยากลุ่มนี้มีทั้ง atropine, scopolamine, และยาสำหรับภูมิแพ้ (ยาต้านฮิสตามีน) (antihistamines) กับยาต้านซึมเศร้า (antidepressants) บางตัว

2. ยาสำหรับโรคอัลไซเมอร์ (Acetylcholinesterase (AChE) inhibitors) กับฟอสฟาติดิลซีรีน

     ฟอสฟาติดิลซีรีนอาจเพิ่มสารเคมีในร่างกายที่เรียกว่า acetylcholine ขึ้น ยาสำหรับอัลไซเมอร์ที่เรียกว่า acetylcholinesterase inhibitors เองก็ออกฤทธิ์เพิ่มเคมีตัวนี้ขึ้นเช่นกัน ดังนั้นการทานฟอสฟาติดิลซีรีนร่วมกับยาสำหรับอัลไซเมอร์อาจเพิ่มผลกระทบและผลข้างเคียงจากยาขึ้น โดยตัวอย่างยากลุ่ม acetylcholinesterase มีทั้ง donepezil (Aricept), tacrine (Cognex), rivastigmine (Exelon), และ galantamine (Reminyl, Razadyne)

3. ยาต่าง ๆ สำหรับโรคต้อหิน (glaucoma), โรคอัลไซเมอร์, และภาวะอื่น ๆ  (Cholinergic drugs) กับฟอสฟาติดิลซีรีน

     ฟอสฟาติดิลซีรีนอาจเพิ่มสารเคมีในร่างกายที่เรียกว่า acetylcholine ขึ้น สารเคมีตัวนี้จะคล้ายกับยาบางตัวที่ใช้สำหรับโรคต้อหิน, อัลไซเมอร์, และภาวะอื่น ๆ ดังนั้นการทานฟอสฟาติดิลซีรีนร่วมกับยาเหล่านี้อาจเพิ่มโอกาสของผลข้างเคียงขึ้น ตัวอย่างยาเหล่านี้มีทั้ง pilocarpine (Pilocar และอื่น ๆ ), และอื่น ๆ

   รับประทาน:

     สำหรับสมองเสื่อมถอยจากอายุที่มากขึ้น: ฟอสฟาติดิลซีรีนจากสมองวัวหรือพืช 100 mg สามครั้งต่อวันนาน 6 เดือน และผลิตภัณฑ์ฟอสฟาติดิลซีรีนชนิดแคปซูล (Vayacog, Enzymotec Ltd.) ที่ประกอบด้วย phosphatidylserine (PS) และอุดมด้วยกรดไขมัน DHA 1-3 แคปซูลทุกวันนาน 15 สัปดาห์
สำหรับโรคอัลไซเมอร์: ฟอสฟาติดิลซีรีน 300-400 mg ทุกวันโดยแบ่งโดส

    
     ดังนั้นแล้วสารสำคัญที่กลับมาทั้งต้นนี้จึงจำเป็นอย่างมาก ต่อการดูแลร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นการรักษาและฟื้นฟู โดยที่ทางการแพทย์ทั่วโลกได้มีการยอมรับแล้ว ว่ามีประสิทธิภาพในการดูแลระดับความจำได้เป็นอย่างดี

ประโยชน์ของ ฟอสฟาติดิว เซอร์ลีน

❁  การนอนหลับ 
❁  นอนหลับยาก 

❁  นอนไม่หลับ
❁  การจดจำของสมองให้ดีขึ้น 
❁  ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ 
❁  ลดความเหนื่อยล้าที่เกิดจากการทำงาน

คำแนะนำในการรับประทาน

  สำหรับสมองเสื่อมถอยจากอายุที่มากขึ้น: ฟอสฟาติดิลซีรีนจากสมองวัวหรือพืช 100 mg สามครั้งต่อวันนาน 6 เดือน และผลิตภัณฑ์ฟอสฟาติดิลซีรีนชนิดแคปซูล (Vayacog, Enzymotec Ltd.) ที่ประกอบด้วย phosphatidylserine (PS) และอุดมด้วยกรดไขมัน DHA 1-3 แคปซูลทุกวันนาน 15 สัปดาห์
 

  สำหรับโรคอัลไซเมอร์: ฟอสฟาติดิลซีรีน 300-400 mg ทุกวันโดยแบ่งโดส